Chỉ số IQ và trí tuệ cảm súc EQ

Yếu tố quan trọng để có được thành công không phải là những kiến thức  chuyên môn bạn được trang bị ở trường học, cũng không phải là chỉ số thông minh IQ, thậm chí không phải bí quyết kinh doanh hay nhiều năm kinh nghiệm. Yếu tố quan trọng nhất để đạt được thành công trong sự nghiệp đó là Trí tuệ xúc cảm - EQ.

Chỉ số IQ và trí tuệ cảm súc EQ

Bắt  đầu  từ  năm  1990,  nhà  tâm  lý học  Peter  Salovey  ở  ĐH  Yale  và  John Mayer  ở ĐH New ampshire đã  đưa ra lý thuyết khá toàn diện về Trí tuệ  xúc  cảm  (Emotional  Quotient  – EQ  hay Emotional  Intelligence  - EI). 

Salovery và Mayer đã định nghĩa năng lực cảm xúc ở khía cạnh có thể kiểm  soát và điều chỉnh cảm xúc của bản thân, của người khác và sử dụng những  cảm  xúc  đó  để  định hướng  suy  nghĩ,  hành  động.  Năm  1995,  Daniel  Goleman,  nhà  tâm  lý  học  người  Mỹ  đã  xác  định  cụ  thể  và  hệ  thống  hơn  trong tác phẩm của ông mang tên “Emotional Intelligence”. Theo đó trí tuệ  cảm xúc bao gồm 5 thành tố sau:

Hiểu rõ chính mình:

Thành tố này nhằm đánh giá khả năng đọc được cảm xúc của mình, biết đâu  là điểm mạnh để phát huy, đâu là điểm yếu cần khắc phục, đánh giá mức độ  tự tin của mỗi người. Hiểu được những điều đang được cảm nhận ở hiện tại  để vận dụng chúng, tạo thành những phản xạ vô thức khi ra quyết định hay  hành động. Đây là thành tố quan trọng để đánh giá trí tuệ xúc cảm.

Kiểm soát bản thân: 

Thành tố này đánh giá khả năng làm chủ và điều khiển cảm xúc, khả năng  tạo ra và duy trì những cảm xúc tích cực. Nó còn  đánh giá mức độ kiên trì,  tạm ngưng việc tự thỏa mãn  để theo đuổi mục tiêu. Đánh giá khả năng hồi  phục sau khi  bị  những khủng  hoảng tình  cảm.  Khả  năng đánh  giá  mức độ  chín chắn, khả năng thích nghi nhanh với những thay đổi của hoàn cảnh.

Động cơ thúc đẩy:

Thành tố này đánh giá khả năng tạo ra những đam mê trong công việc, cuộc  sống. Đam  mê được tạo ra thông qua  việc hiểu  ý  nghĩa của cuộc sống, có  đích sống rõ ràng giúp cho có được sự tận tâm, kiên trì, sáng tạo để vượt qua  thử thách, vươn tới thành công.

Khả năng thấu cảm:

Thành tố này đánh giá khả năng hiểu được tâm trạng, ước muốn, nhu cầu và quan điểm của mọi người. Biết lắng nghe, luôn chân thành, cởi mở. Biết cảm  thông và tôn trọng cá tính của người khác. Điều đó giúp cho có được sự hòa  hợp  với  những  người  xung  quanh,  tạo  ra  những  nhóm  làm  việc  hiệu  quả.  Đây cũng là một yếu tố quan trọng của trí tuệ xúc cảm.

Kỹ năng xã hội:

Thành tố này đánh giá khả năng giao tiếp, khả năng truyền cảm hứng và gây  ảnh hưởng đến người khác. Phát hiện khả năng và triển vọng của mọi người  để giúp cùng phát triển. Điều đó giúp cho việc duy trì và phát triển các mối  quan hệ xã hội.  EQ một phần là bẩm sinh nhưng cũng do giáo dục, rèn luyện  mà có được.  Việc giáo dục tình cảm phải được thực hiện từ khi trẻ còn nhỏ, hệ thần kinh  chưa trưởng thành, có nhiều cơ hội tiếp nhận những cảm xúc mới. EQ không  đối lập với  IQ, mà mục đích của giáo dục là phát triển song song hai chỉ số  này. Có những người được thiên phú cả hai, nhưng không ít người lại thiếu cả hai.

Khác với IQ đã xây dựng được một hệ thống trắc nghiệm, đo bằng con số cụ  thể, EQ chưa có được một công thức tính toán riêng, vì trí thông minh xúc  cảm là một phẩm chất phức tạp, biểu hiện qua những cái khó thấy như sự tự  ý thức, sự thấu cảm, tính kiên trì, lạc quan, tính quyết tâm và khả năng hoạt  động xã hội.